གསར་འགྱུར།

གསེར་རྟ་རྫོང་ཐོག་ཏུ་བོད་མི་རྡོ་རིས་ཟེར་བ་ཞིག་གིས་རླུང་རྟ་གཏོར་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་གི་དྲག་གནོན་དབང་སྒྱུར་མི་སེར་སྤེལ་བའི་སྲིད་ཇུས་ལ་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་བྱས་པར། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོང་འཇུ་བཟུང་བཙན་འཁྲིད་བྱས་ཡོད་འདུག

འདི་ག་ལྟེ་གནས་ཁང་ལ་གནས་ཚུལ་འབྱོར་དོན། ༢༠༡༤ ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་༡༦ ཉིན། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ས་བཅད་བགོས་ཀྱི་དབང་སྒྱུར་ས་ཁོངས་ལྟར་བྱས་ན། ཟི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་དཀར་མཛེས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གསེར་རྟ་རྫོང་དུ། བོད་མི་རྡོ་རིས་སམ་རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་ལགས་ཀྱིས་གསེར་རྟའི་ཉེ་འགྲམ་གྱི་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་རླུང་རྟ་གཏོར་བཞིན་ངོ་རྒོལ་ཁྲོམ་སྐོར་བྱས་སྟབས། རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་འཇུ་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཡོད་འདུག

རྩོམ་པ་པོ་སྟག་སྨིག་ལགས་བཙོན་འཇུག་དུས་ཡུན་རྫོགས་ཏེ་གློད་བཀྲོལ་ཐོབ་པར་དགའ་འགུ་དང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁོང་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་གྱི་ཉེས་མིང་འོག་བཙོན་འཇུག་མནར་གཅོད་བཏང་བ་དེ་ནི། དྲང་བདེན་མ་ཡིན་པའི་ཁྲིམས་འགལ་བྱ་སྤྱོད་ཅིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་ཡོད།

རྩོམ་པ་པོ་སྐལ་བཟང་ཚུལ་ཁྲིམས་སམ། སྨྱུག་མིང་ལ་སྒྱིས་ཚང་སྟག་སྨིག་ལགས། ༢༠༡༤ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༣ ཉིན་ལོ་བཞིའི་བཙོན་འཇུག་དུས་ཡུན་རྫོགས་ཏེ་གློད་བཀྲོལ་བཏང་ཡོད་པའི་སྐོར། ཉེ་ཆར་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་ལྟར། རྩོམ་པ་པོ་ཁོང་གིས་བོད་ལ་རང་དབང་མེད་པའི་སྐོར་གྱི་སྙན་ཞུ་བརྙན་སྡེར་ ༢༥༠༠ ཙམ་ཀན་སུའུ་དང་མཚོ་སྔོན། སི་ཁྲོན་བཅས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ནང་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་པར་བརྟེན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁོང་ལ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཉེས་འཛུགས་འོག་འཇུ་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད།

དུས་ཡུན་ཆུ་ཚོད་གཅིག་ཙམ་ཡོད་པའི་༼བོད་ལ་རང་དབང་མེད་པའི་སྐོར་གྱི་སྙན་ཞུ༽ཞེས་པའི་བརྙན་སྡེར་དེའི་ནང་། སྒྱིས་ཚང་སྟག་སྨིག་ལགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་གནས་སྟངས་དང་། བོད་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་གཞི་རྩའི་ཐོབ་ཐང་མེད་པ། བོད་མིའི་རང་དབང་གི་མངོན་འདོད། ༧གོང་ས་མཆོག་བོད་དུ་གདན་འདྲེན་དགོས་པའི་བོད་མིའི་རེ་འདུན། འབྲོག་པ་རྣམས་བཙན་གྱིས་རང་ཡུལ་ནས་གྲོང་རྡལ་དུ་གནས་སྤོར་བྱེད་ཀྱིན་པ། བོད་ནང་གཏེར་ཁ་བསྔོག་འདོན་གྱིས་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལ་གཏོར་སྐྱོན་ཐེབས་ཡོད་པ། དེ་བཞིན། རྒྱ་གཞུང་གིས་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས། ཐོབ་ཐང་དང་ལས་རིགས་གང་ཐད་ནས། བོད་རིགས་ལ་དབྱེ་འབྱེད་དང་བཤུ་གཞོག་བྱེད་བཞིན་པ་སོགས་གསལ་འདོན་བྱས་ཡོད་པ་རེད།

ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༤ ཉིན་གྱི་ཞོགས་པར། བོད་མདོ་ཁམས་ཏྲེ་ཧོར་དཀར་མཛེས་རྫོང་ཐོག་ཏུ། བོད་མི་ཚོང་པ་པ་སངས་དབང་ཕྱུག་གིས་ཁྲོམ་གཞུང་གི་མི་ཚོགས་འདུ་འཛོམས་སར། ལག་ཏུ་འཕྲེད་དར་འཕྱར་ཏེ་ཞི་བའི་སྐད་འབོད་ངོ་རྒོལ་བྱས་སྟབས། རྒྱ་གཞུང་དྲག་ཆས་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་འཇུ་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་ཁོང་གི་གནས་སྟངས་གང་ཡང་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་འདུག

འདི་ག་ལྟེ་གནས་ཁང་ལ་གནས་ཚུལ་འབྱོར་དོན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༤ རེས་གཟའ་སྤེན་པའི་ཉིན། བོད་ནང་ཞོགས་པའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༠ དང་སྐར་མ་ ༥༠ ཡས་མས་སུ། རྒྱ་གཞུང་གི་བོད་ས་བཅད་བགོས་ཀྱི་ད་ལྟའི་དབང་བསྒྱུར་ས་ཁོངས་ལྟར་བྱས་ན། ཟི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་དཀར་མཛེས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་དཀར་མཛེས་རྫོང་ཐོག་ཏུ། བོད་མི་པ་སངས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་ཁྲོམ་གཞུང་གི་མི་མང་འདུ་འཛོམས་ཆེ་སར། ལག་པའི་ནང་འབོད་ཚིག་བྲིས་པའི་འཕྲེད་དར་དཀར་པོ་ཆེན་པོ་ཞིག་འཕྱར་ཏེ།
ལམ་འགྲམ་གཡས་གཡོན་གྱི་མི་ཚོགས་ལ་བལྟ་རུ་འཇུག་ཞོར། སྐད་ཤུགས་ཆེན་པོས་ “བོད་ལ་རང་དབང་དགོས། ༧རྒྱལ་བ་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་སྐུ་ཚེ་ཁྲི་ལོར་བརྟན་པར་ཤོག ཆོས་དད་རང་མོས་དགོས། ༧རྒྱལ་བ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་བོད་ལ་གདན་འདྲེན་ཞུ་དགོས།” སོགས་བསྒྲགས་ཏེ་དུས་ཡུན་སྐར་མ་ ༡༠ ཙམ་རིང་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་ཡར་མར་སོང་སྟེ་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་བྱས་མཐར། རྒྱ་གཞུང་དྲག་ཆས་ཉེན་རྟོག་པ་ཡོང་སྟེ་ཁོང་འཇུ་བཟུང་བཙན་ཁྲིད་བྱས་ཡོད་འདུག ད་ལྟའི་ཆར་ཁོང་དཀར་མཛེས་རྫོང་གི་བཙོན་ཁང་ཞིག་ནང་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། ཁོང་གི་གནས་སྟངས་ག་འདྲ་ཆགས་ཡོད་མེད་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་རེད།

བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒང་འགྲེལ་བརྗོད་ཆེད། འདི་ག་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ཚེ་རིང་མཚོ་མོ་ལགས། ༢༠༡༤ ཕྱི་ཟླ་ ༡༤ ནས་ ༢༤ བར་ཇི་ནའེ་ཝར་ཚོགས་ཡོད་པའི། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༢༧ པའི་སྟེང་ཆེད་བསྐྱོད་ཀྱིས། ཚོགས་འདུའི་བར་གསེང་དག་གི་སྐབས་སུ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་མི་སྣ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ཕྱི་འབྲེལ་མི་སྣ། གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་མི་སྣ་བཅས་དང་མཉམ་དུ་ཐུགས་འཕྲལ་གྱིས། ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་འགྲེལ་བརྗོད་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་དོ་སྣང་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོང་བར་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།

ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་རྒྱ་ཝེ་པའོ་ཞེས་པའི་སྟེང་། བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་གཉིས་ནང་སྔ་ཕྱིར་རྒྱ་གཞུང་སྐོར་སྲུང་ཉེན་རྟོག་དམག་མིས་ཆང་འཐུང་རྗེས། བོད་མི་ཚོར་གང་བྱུང་གཅར་རྡུང་དྲག་པོ་བཏང་བ་མ་ཟད། ལུས་སྟེང་དུ་གཅུན་བཏང་སྟེ་བརྙས་བཅོས་དང་དམའ་འབེབས་སོགས་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་བརྒྱུད་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་པ་དང་། གནས་ཚུལ་ཏེ་བྱུང་རྗེས་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་རྒྱ་ཁག་ནང་། བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྒྱ་དམག་གི་ཁྲིམས་འགལ་བྱ་སྤྱོད་དེར་སྐྱོན་བརྗོད་དང་། འབྲེལ་ཡོད་རྒྱ་གཞུང་སྡེ་ཁག་གིས་ཐག་གཅོད་ནན་མོ་གནང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཤུགས་ཆེན་གནང་ཡོད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། དེའི་སྐོར་གྱི་གནས་ཚུལ་ཁག་ཅིག་དྲ་རྒྱའི་སྟེང་ནག་བསུབ་བཏང་སྟེ་བཀག་སྡོམ་བྱས་འདུག

འདི་ག་ལྟེ་གནས་ཁང་ལ་གནས་ཚུལ་འབྱོར་དོན། གནས་རྒྱ་གཞུང་དབུས་རྒྱལ་ཁབ་ལུས་རྩལ་སྡེ་ཁག་གིས་ཆོག་མཆན་སྤྲད་པ་དང་རྒྱ་ནག་མདའ་རྩེད་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་གཙོ་སྒྲུབ་འོག མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་རྨ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་དང་གཅན་ཚ་རྫོང་བཅས་རིམ་པ་སོ་སོའི་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གིས་འགན་ལེན་གྱིས་སྒྲུབ་བཞིན་པའི། ༼༢༠༡༤ ལོའི་གཅན་ཚའི་མདའ་རྩེད་རྒྱལ་སྤྱིའི་མི་རིགས་སྲོལ་རྒྱུན་མདའ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་དང་མདའ་སྟོན་རིག་གནས་དུས་ཆེན་སྐབས་གསུམ་པ༽ཞེས་པ་དེ། ད་ལོའི་ཕྱི་ཟླ ༩ ཚེས་ ༡༠ ནས་ ༡༣ བར་གྱི་ཉིན་བཞིའི་རིང་གཅན་ཚའི་མར་ཁུ་ཐང་གྲོང་རྡལ་དུ་ཚོགས་པ་ལྟར། ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་གྱི་རྩེད་འགྲན་གྲུབ་རྗེས་རྩེད་ཐང་དུ་མང་ཚོགས་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་མཚན་ཚོགས་འཚོགས་བཞིན་པའི་སྐབས། ཉེས་དོན་ཉེན་རྟོག་དམག་མི་ཁག་ཅིག་གིས་ཆང་འཐུང་རྗེས་ཚོགས་རར་ཡོང་སྟེ། དེར་འདུས་མང་ཚོགས་ཚང་མས་ཁོ་ཚོར་ཆང་འདྲེན་དགོས་པ་དང་། དེ་ལྟར་མ་བསྒྲུབ་ཚེ་མཚན་ཚོགས་གྲོལ་འཇུག་གི་ཡིན་པའི་བཙན་གཏམ་བཤད་ཡོད་འདུག

༢༠༡༤ ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་གྱི་མཚན་མོའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༢ སྟེང་། རང་ལོ་ ༢༢ ཡིན་པའི་བོད་རིགས་སློབ་མ་ལྷ་མོ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱིས། ཀན་སུའུ་ཞིང་ཆེན་ཀན་ལྷོ་ཁུལ་གཙོད་གྲོང་ཁྱེར་ཉེན་རྟོག་ཁང་གི་སྒོ་ཁ་ནས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་སྟེ་སྐུ་གྲོངས་ཡོད་འདུག

འདི་ལྟེ་གནས་ཁང་ལ་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱུང་དོན་ལྟར་ན། སློབ་བུ་ལྷ་མོ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གྱི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་རྒྱ་གར་ནང་སྐོར་སྐྱོད་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་དྲག་གནོན་དབང་སྒྱུར་གྱི་མི་སེར་སྤེལ་བའི་སྲིད་ཇུས་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་སྟེ་སྐུ་གྲོངས་བ་ཞིག་ཡིན་པར་ས་གནས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་འདུག ཡིན་ནའང་། ཁོང་གིས་རང་ལུས་མེར་སྐབས་འབོད་ཚིག་ཅི་ཞིག་བསྒྲགས་ཡོད་མེད་དང་། ཤུལ་དུ་ཞལ་ཆེམས་ཡི་གེ་སོགས་བཞག་ཡོད་མེད་གསལ་རྟོགས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་རེད།

སློབ་བུ་ལྷ་མོ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་བྱུང་མ་ཐག རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་བཙན་ཁྱེར་བྱས་ཡོད་པ་དང་། དེ་རྗེས་སྐུ་གྲོངས་ཡོད་ཚུལ་ཁོང་གི་ནང་མིར་བརྡ་ལན་སྤྲད་ཡོད་འདུག ནང་མི་དང་གཉེན་ཉེ་ཚོ་གཙོས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྤྱི་བདེ་ལས་ཁུངས་སུ་སོང་ནས། ཁོང་གི་སྐུ་ཕུང་ནང་མིར་རྩིས་སྤྲོད་དགོས་པའི་ཞུ་སྐུལ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་རྒྱ་གཞུང་གིས་ངོས་ལེན་བྱས་མེད་པ་རེད། རྗེས་སུ་ཁོང་གི་ཕུང་པོའི་རུས་ཐལ་ཡིན་ཟེར་ནས་རུས་ཐལ་ཞིག་ནང་མིར་ཚུར་སྤྲད་ཡོད་འདུག

སྤྱིར་བོད་ཡུལ་ནི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གཙང་ལ་རི་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་མང་པའི་གནས་ཞིག་ཡིན་མོད། ༡༩༥༩ ལོར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་འཛུལ་དབང་སྒྱུར་བྱས་པ་ནས་བཟུང་། གང་བྱུང་ནགས་ཚལ་གཅོད་འབྲེག་དང་རི་དྭགས་གཅན་གཟན་སྡེབ་གསོད་བཏང་བ་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་པས། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ཉམས་ཆག་དང་རི་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་སྟོངས་ལ་ཉེ་བའི་གནང་སྟངས་ཛ་དྲག་ཆགས་ཡོད་པ་ལྟར། གྲྭ་འཇམ་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་དང་རྣམ་རྒྱལ་དབང་ཕྱུག་གཉིས་ཀྱིས། རྒྱ་ནང་གི་སྤྱི་ཚོགས་གླེང་མོལ་དྲ་འཕྲིན་མ་ལག་༼སྐད་འཕྲིན༽ཞེས་པ་བརྒྱུད། བོད་མི་རེ་ཟུང་གིས་གཅན་གཟན་གྱི་པགས་རིགས་རྒྱན་གོས་སུ་གྱོན་ནས། སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་རྩ་ཆེའི་རི་དྭགས་གཅན་གཟན་སྲུང་སྐྱོབ་ཐད་ཤུགས་རྐྱེན་ངན་པ་འཇོག་བཞིན་པའི་ཐད་སྐྱོན་བརྗོད་དང་། བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་དང་རི་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་ལ་བྱམས་སྐྱོང་བྱེད་དགོས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་སྐུལ་གྱི་བརྡ་ཁྱབ་སྤེལ་བར་བརྟེན་ནས། ས་གནས་རྒྱ་གཞུང་མི་དམངས་ཞིབ་དཔྱོད་ཁང་ཟེར་བས་གཞུང་འབྲེལ་ཉེས་དོན་ཞུ་གཏུགས་བྱས་ཏེ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༣ ཉིན། བོད་ལྗོངས་རི་བོ་ཆེ་རྫོང་ས་གནས་ཁྲིམས་ཁང་ཟེར་བས། ༼བསྙད་རྐོ་ཟིང་སློང་༽གི་ཉེས་མིང་འོག་བོད་མི་འཇམ་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ལ་ལོ་ ༧ དང་། རྣམ་རྒྱལ་དབང་ཕྱུག་ལགས་ལ་ལོ་ ༥ བཅས་ཀྱི་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་འདུག

མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༢༧ པའི་ཐོག གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་མང་པོས་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཐད་དོ་སྣང་ཆེན་པོས་གླེང་སློང་བྱས་ཡོད།

ཚོགས་འདུའི་ཐོག་འདི་ག་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ཚེ་རིང་མཚོ་ལགས་ནས། ཉེན་ཁའི་འོག་གནས་པའི་མི་རིགས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་ཚབ་བྱས་ཏེ། ཉེ་ཆར་བོད་དཀར་མཛེས་ནང་ཞི་བའི་སྐད་འབོད་གནང་མཁན་བོད་མིའི་ཐོག རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་མེ་མདའ་བརྒྱབ་ཡོད་པ་ཁུངས་བསྐྱེད་ར་སྤྲོད་ཐོག བོད་ནང་རྒྱ་གཞུང་གི་དྲག་གནོན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་པ་གསལ་འདོན་བྱས་ཡོད།

ཉེན་ཁའི་འོག་གནས་པའི་མི་རིགས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་ཐོག་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཏེ། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་རང་དབང་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཐད་ཀྱི་དམིགས་བསལ་རྟོགས་ཞིབ་སྐུ་ཚབ་མི་སྣ་དང་། རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཆེད་ལས་མི་སྣ་བཅས། བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ནང་རྟོགས་ཞིབ་ཏུ་ཕེབས་རྒྱུར་རྒྱ་གཞུང་ལ་ནན་སྐུལ་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།

སྐུ་ཞབས་ཧོ་སིན་མཆོག་གིས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་ལས་འགན་བཞེས་ཏེ་གསུང་བཤད་ཐེངས་དང་པོ་གནང་སྐབས། ༼སྙིང་སྟོབས་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོག་མའི་རིན་ཐང་དེ་ཡིན། སྙིང་སྟོབས་ཅན་གྱི་མི་ནི། སུ་ཞིག་གིས་རྒྱུ་མཚན་གནས་ལུགས་དང་ཁྲིམས་ལ་བརྩི་བཀུར་གྱིས་གཞན་ཕན་སྒྲུབ་པའམ། དྲང་བདེན་གྱི་ཆེད་དུ་རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ཚེ་མདུན་ལམ་མ་ཟད། སོ་སོའི་སྤུན་ཉེ་དང་ཕ་མ་ཡོངས་རྫོགས་བློས་གཏོང་ཐུབ་པའི་འདུན་པ་དེ་ལ་ཟེར། ༽ཅེས་གསུངས་པ་རེད།

ཡིན་ནའང་། རྒྱལ་ཚོགས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་གྱིས་གསུངས་བཤད་གནང་ཉིན་དེར། ཨེ་ཤ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། རྒྱ་གཞུང་གིས་བླ་བྲང་དགོན་པའི་གྲྭ་འཇིགས་མེད་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ལ་ཁ་བྲལ་ལས་འགུལ་སྤེལ་བར་ཉེས་འཛུགས་འོག ལོ་ ༥ དུས་བཀག་བཙོན་འཇུག་གི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་རེད།

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡ ཉིན། སྐུ་ཞབས་ཛེ་ཡེ་ཐི་ཧོ་སིན་ (Zeid Ra’ad Al Hussein ) ལགས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་དུ་བསྐོ་བཞག་གནང་བར་འདི་ག་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ངོས་ནས་འཚམས་འདྲི་ཞུ་བཞིན་ཡོད།

སྐུ་ཞབས་ཛེ་ཡེ་ཐི་ཧོ་སིན་ལགས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་འགྲོ་མ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་དུ་བསྐོ་བཞག་བྱས་གནང་བའི་དུས་སྐབས་འདི་ཉིད་ནི། རྒྱལ་ཚོགས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ལ་འཛམ་གླིང་མི་མང་གིས་རེ་བ་ཆེན་པོ་བཅངས་པའི་དུས་སྐབས་ཤིག་དང་། འཛམ་གླིང་གང་སར་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཐད་ཉེན་ཁ་དང་གནད་དོན་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བའི་དུས་སྐབས་ཤིག་ཆགས་ཡོད། དེ་སྔའི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་ལྕམ་ནཱ་བེ་ཕི་ལེ་(Navi Pillay)མཆོག་ནི། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་ནུས་པ་ཆེ་ཤོས་ཅན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། འཛམ་གླིང་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ཆེན་རྒྱ་ནག་ལྟ་བུ་ལའང་། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གནད་དོན་ཐད་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེན་གནང་ཡོད།

དེ་རིང་ནི་བོད་མིའི་མང་གཙོ་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ ༥༤ འཁོར་བའི་ཉིན་རེད། འདི་ག་བོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་མང་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ངོས་ནས། རྒྱ་ཆེའི་གཞིས་བྱེས་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཡོངས་ལ་གལ་ཆེའི་དུས་དྲན་ཉིན་མོར་འཚམས་འདྲི་ཞུ་བཞིན་ཡོད། མི་ལོ་ ༥༤ ཡར་སྔོན་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢ ཉིན། ༧གོང་ས་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་མཆོག་གི་ཐུགས་དགོངས་ལམ་སྟོན་འོག ཐོག་དང་པོའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཀྱིས་ལས་འཁུར་དམ་འབུལ་ཞུས་ཡོད། དེ་ནི་འདས་པའི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་གཞུང་གི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་དངོས་སུ་མང་གཙོའི་ལམ་དུ་བསྐྱོད་པའི་གོམ་པ་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་ཡོད།

དེ་བཞིན། འདས་པའི་མི་ལོ་བཅུ་གྲངས་འགའ་ཤས་རིང་བོད་མིའི་མང་གཙོའི་འཕེལ་རིམ་ཁྲོད། དབུ་ཁྲིད་དང་མི་དམངས་གཉིས་ཐད་ནས་གལ་ཆེའི་རང་བཞིན་གྱི་ཐག་གཅོད་དང་འབད་འབུངས་རིམ་པར་གནང་ཡོད་དེ། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཐོག་མར་འོས་འདེམས་བྱུང་བའི་རྗེས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༣ ལོར་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ཟིན་བྲིས་གཏན་འབེབས་དང་། ༡༩༩༡ ལོར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ལག་བསྟར། ༢༠༠༡ ལོར་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་མི་དམངས་ཀྱིས་ཐད་ཀར་འོས་འདེམས། དེ་བཞིན། གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག་གསར་འཛུགས། ལྷག་པར་དུ་ ༢༠༡༡ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ནང་། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཆབ་སྲིད་སྐུ་དབང་མང་གཙོའི་ལམ་ནས་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་མགོ་ཁྲིད་ལ་རྩིས་སྤྲོད་གནང་བ་བཅས། ལོ་རྒྱུས་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་མང་གཙོའི་འཕེལ་འགྱུར་རིམ་པར་བྱུང་ཡོད།