རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་ཀུན་ལ་བོད་བཅིངས་འགྲོལ་བཏང་བ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ནི་བོད་མི་རིགས་ལ་རང་དབང་དང་བདེ་སྐྱིད་བསྐྲུན་ཆེད་ཡིན་སྐོར། འདས་པའི་ལོ་ ༥༠ ལྷག་གི་རིང་བོད་མི་རིགས་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་དང་སློབ་གསོ། དྲིལ་བསྒྲགས། བཙན་སྐུལ་བཅས་བྱས་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་བཅིངས་འགྲོལ་གྱི་རང་དབང་བདེ་སྐྱིད་ཟེར་བ་དེ། ད་དུང་བོད་མི་རིགས་ལ་ཚོར་རྟོགས་དང་ངོས་འཛིན་བྱེད་བཅུག་ཐུབ་མེད།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༡ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་དབུས་སྦྲགས་སྲིད་སྡེ་ཁག་གིས། ཞིང་ཆེན་དང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས། གྲོང་ཁྱེར་བཅས་ཀྱི་ས་གནས་སོ་སོའི་སྦྲགས་སྲིད་སྡེ་ཁག་ལ་བརྡ་སྦྱོར་བཏང་སྟེ། རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་སྦྲགས་དངོས་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ལ་ཞིབ་ཕྲའི་དོ་དམ་ནན་མོ་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༠ ནས་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༢ བར་དམིགས་བསལ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང་པེ་ཅིན་དུ་བསྐུར་གཏོང་བྱས་པའི་སྦྲགས་དངོས་རྣམས་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་བར་དོ་དམ་བཀག་སྡོམ་ནན་མོ་བྱས་ཏེ། སྦྲགས་འཕྲིན་དང་མྱུར་སྦྲགས་སོགས་བསྐུར་མཁན་དང་ལེན་མཁན་དོ་བདག་ཚང་མར་ཐོ་འགོད་ཞིབ་བཤེར་བྱ་དགོས་པའི་བཀའ་ཁྱབ་བཏང་འདུག
བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང་པེ་ཅིན་དུ་དམིགས་བསལ་དོ་དམ་བཀག་སྡོམ་བྱ་དགོས་དོན་ནི། ཕྱི་ཟླ་ ༩ པའི་ཚེས་ ༡ ཉིན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་བཙུགས་ནས་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དགའ་སྟོན་ཟེར་བ་དང་། ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༣ ཉིན་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིན་དུ་འཇར་འགོག་དམག་འཁྲུག་ལ་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ནས་ལོ་ ༧༠ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྲུང་བརྩིའི་ལས་འགུལ་དང་། ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༢ ནས་ཚེས་ ༣༠ བར་པེ་ཅིན་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོའི་འཛམ་གླིང་མཆོངས་རྒྱུགས་འཕེན་གསུམ་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཟེར་བ་སོགས། རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གི་ཆབ་སྲིད་དྲིལ་བསྒྲགས་ལ་དམིགས་པའི་བྱ་འགུལ་ཁག་སྔ་རྗེས་སུ་ཚོགས་ཀྱིན་ཡོད་སྟབས། སྐབས་དེ་དག་ཏུ་མང་ཚོགས་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་རྒོལ་དང་དོན་རྐྱེན་རིགས་འབྱུང་རྒྱུར་བློ་དོགས་ཆེན་པོ་སྐྱེས་བཞིན་པས་ཡིན་འདུག
རྒྱ་གཞུང་སྦྲགས་སྲིད་སྡེ་ཁག་གི་དྲ་རྒྱའི་སྟེང་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ནང་། ཕྱི་ཟླ་ ༨ ནས་༢༠ ནས་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༥ ཉིན་བར་པེ་ཅིན་ཕྱོགས་སུ་བསྐུར་བ་དང་། ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༠ ནས་ཕྱི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༢ བར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སུ་བསྐུར་བའི་སྦྲགས་དངོས་དང་མྱུར་སྦྲགས་རྣམས། སྦྲགས་དངོས་བདེ་འཇགས་བརྟག་དཔྱད་འགག་སྒོ་ངེས་པར་བརྒྱུད་པའི་ཐོག་ནས། བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་ཡི་ཁག་ལེན་ཞིབ་བཤེར་བྱ་དགོས་པ་དང་། སྐུར་མཁན་དང་ལེན་མཁན་དོ་བདག་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པར་དངོས་མིང་དང་ཁ་བྱང་རྣམས་ཞིབ་ཕྲའི་ཐོ་འགོད་དང་བརྟག་དཔྱད་བྱ་དགོས་པ། དེ་བཞིན། གཞུང་གི་རིམ་པ་སོ་སོའི་སྦྲགས་གཏོང་བརྒྱུད་ལམ་བདེ་འཇགས་ཚན་ཆུང་བཙུགས་ཏེ། སྦྲགས་སྲིད་སྡེ་ཁག་གིས་མགོ་ཁྲིད་དང་ལས་བྱེད་གོ་སྒྲིག་གིས་ཆུ་ཚོད་ ༢༤ རིང་ལས་རེས་འཁོར་ནས་ལྟ་རྟོགས་ཞིབ་བཤེར་ནན་མོ་དང་། གློ་བུར་ཐོལ་བྱུང་གནས་ཚུལ་རྣམས་གོང་རིམ་འབྲེལ་ཡོད་ལ་དུས་ཐོག་སྙན་སེང་དགོས་པ། ད་དུང་། ཞིབ་ཕྲའི་སྒོ་ནས་སྒྲིག་གཞི་དང་ལམ་ལུགས་བཟོས་ཏེ་སྦྲགས་དངོས་སྐྱེལ་གཏོང་ཞབས་ཞུའི་ཁེ་ལས་དང་དྲ་རྒྱ་ཁག་གི་འབྲེལ་ཡོད་འགན་ལེན་མི་སྣར་བདེ་འཇགས་ཁག་ལེན་ཡི་གེར་མིང་རྟགས་བཀོད་བཅུག་སྟེ། གཞུང་གི་བཀོད་མངགས་ལྟར་ལག་བསྟར་ནན་མོ་བྱ་དགོས་པ་སོགས་བཀོད་འདུག
ལྷག་པར་དུ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སུ་འབོད་པའི་ཁོངས་གཏོགས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ནང་། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་བཙུགས་ནས་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་ཟེར་བའི་བྱ་འགུལ་དང་འབྲེལ་ནས། བདེ་སྲུང་རུ་ཁག་དང་དུག་རྫས་བཀག་སྡོམ་རུ་ཁག བཟོ་ཚོང་སྡེ་ཁག་སོགས་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག སྦྲགས་སྲིད་ལས་དོན་ཐད་ལ་ཞིབ་བཤེར་ཆེན་མོ་ཟེར་བའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཏེ། མེ་མདའ་དང་འགལ་རྫས། མཚོན་གྲིའི་རིགས་དང་། འབར་འགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་དང་། ཉེན་ཁ་ཡོད་པའི་རྫས་འགྱུར་རིགས། ཐ་ན་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ནང་དོན་ལྡན་པའི་པར་བསྐྲུན་དེབ་རིགས་བཅས་ཡོངས་སུ་ཞིབ་བཤེར་བཀག་སྡོམ་དང་། དེ་བཞིན། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མཁའ་དབྱིངས་སུ་གློག་སྒུལ་འཕུར་གྲུ་ཆུང་བའི་རིགས་དང་རྩེད་ཆས་ཀྱི་གནམ་གྲུའི་རིགས་སོགས་གཅིག་ཀྱང་གཏོང་མི་ཆོག་པ་བཟོས་པ་དང་། དྲ་རྒྱའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ལའང་དོ་དམ་ནན་མོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།
ཐེངས་འདིའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་བཙུགས་ནས་ལོ་འཁོར་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་ཟེར་བའི་ལས་འགུལ་དེ་ནི། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༥ ཉིན་པེ་ཅིན་དུ་ཚོགས་པའི་སྐབས་བཅུ་གཉིས་པའི་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཚོགས་དུས་གསུམ་པའི་སྟེང་། རྒྱ་གཞུང་སྲིད་བློན་ལི་ཁའེ་ཆིང་གིས་སྲིད་གཞུང་ལས་དོན་སྙན་ཞུའི་སྐབས། ༼བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་བཙུགས་ནས་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བ་དང་། ཤིན་ཅང་ཡུ་གུར་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་བཙུགས་ནས་ལོ་ ༦༠ འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་རྩ་འཛུགས་བྱ་དགོས།༽ཞེས་བཀའ་ཕབ་པར་བརྟེན་ནས་འཚོགས་བཞིན་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གིས་དུས་སྟོན་དེར་ཆེད་དུ་འཐུས་ཚབ་ཚོགས་པའི་གོ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་བཙུགས་ཡོད་པ་རེད། གོ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་དེའི་ཚོགས་མི་དང་རྒྱལ་ཁབ་དོ་དམ་ལྷན་ཁང་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་ལིས་པའོ་རུང་(李宝荣)གིས། ༼དུས་སྟོན་གོ་སྒྲིག་ལས་དོན་ལེགས་པོ་སྒྲུབ་སྟེ། རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་བློ་སེམས་བདེ་བ་དང་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འདོད་བློ་ཁེངས་པ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན།༽ ཅེས་བརྗོད་ཡོད། དེ་བཞིན། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱིས་ཀྱང་དུས་སྟོན་དེར་ཆེད་དུ་གོ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་བཙུགས་ཏེ། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཁོངས་གཏོགས་ས་ཁུལ་དང་གྲོང་ཁྱེར་བདུན་གྱི་ནང་དུས་སྟོན་གོ་སྒྲིག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དུས་སྟོན་གོ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་གཞོན་པར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དམར་ཤོག་རྒྱུན་ལས་དྲུང་ཆེ་གཞོན་པ་ཝུ་ཡུན་ཅའེ་(吴英杰)ཡིས་ཀྱང་། ༼ བོད་རང་སྐྱོངས་ལྗོངས་བཙུགས་ནས་ལོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་སྤེལ་བ་བརྒྱུད་ནས། མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་དང་། བོད་ལྗོངས་མི་དམངས་ཀྱིས་རང་ཁྱིམ་རང་བདག་བྱེད་པར་གྲུབ་འབྲས་རླབས་ཆེན་ཐོབ་ཡོད་པ་གསལ་སྟོན་བྱ་དགོས། ༽ཅེས་བརྗོད་ཡོད།
རྒྱ་གཞུང་གིས་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་དུས་སྟོན་དེ་ནི་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་ལམ་ལུགས་རྒྱུན་སྐྱོང་དང་འཐུས་ཚང་། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ཕུལ་བྱུང་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་དང་དམིགས་བསལ་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་མི་རིགས་གྲོང་སྡེ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་དར་སྤེལ་ཆེད་ཡིན་སྐོར་དང་། ཡང་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་འཕེལ་རྒྱས་ལྡན་པའི་མི་རིགས་ཀྱིས་འཕེལ་རྒྱས་མེད་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་དགོས་པ་དང་། མི་རིགས་ཕན་ཚུན་མཉམ་བསྲེས། མཉམ་འདྲིས། མཉམ་འདྲེས་ཡོང་ཐབས་བྱ་དགོས་སྐོར་བརྗོད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། མ་གཞི་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་གོམ་སྲོལ་རྒྱུན་འཛིན་དར་སྤེལ་དང་མི་རིགས་ཕན་ཚུན་མཉམ་བསྲེས་ཀྱི་སྐད་ཆ་དེ་གཉིས་འགལ་ཟླ་ཆགས་ཡོད། དོན་དངོས་རྒྱ་གཞུང་དམིགས་ཡུལ་ནི་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ལ་ཁ་གཡར་ཏེ། ནུབ་ཁུལ་སྒོ་འབྱེད་དང་རྒྱ་ནག་ཞིང་ཆེན་དང་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་གིས་བོད་ལ་ཁ་གཏད་རོགས་སྐྱོར་ཟེར་བའི་སྲིད་ཇུས་འོག རྒྱ་རིགས་མང་པོ་བོད་ནང་གནས་སྤོར་དང་བོད་རིགས་ཞིང་འབྲོག་མི་དམངས་རྣམས་མཁར་གྲོང་དུ་ཕབ་སྟེ། བོད་རིགས་རྣམས་རྒྱ་རིགས་ཆེན་པོ་དང་མཉམ་བསྲེས་ཀྱིས་མི་རིགས་རྩ་གཏོར་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ཆགས་ཡོད། ཐ་ན། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སུ་ལས་ཞུགས་དང་དཔལ་འབྱོར་ཁེ་ཕན་ཐད་ནས་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་གྱི་སྒོ་ནས། བོད་མི་རྣམས་རྒྱ་རིགས་དང་གཉེན་སྒྲིག་རྒྱུར་མངོན་ལྐོག་གཉིས་ནས་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་ཀྱིན་ཡོད།
དེར་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་གཞི་རིམ་ས་ཁུལ་སོ་སོའི་ནང་༼དུས་སྟོན་བདེ་སྲུང་ལས་དོན་ཚོགས་འདུ༽ཟེར་བ་བསྐངས་ཏེ། དམག་མི་དང་ཉེན་རྟོག་པ། དམངས་དམག་བཅས་མཉམ་རིབ་ཐོག སྐོར་སྲུང་བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་ཏེ། མི་སྣ་གོ་སྒྲིག་ཐོག་བོད་ཁུལ་གྱི་ས་གནས་སོ་སོའི་ཟ་ཁང་དང་། སློབ་གྲྭ། ཆང་ཁང་། ནང་མ་ཁང་སོགས་མི་ཚོགས་འདུ་འཛོམས་ཀྱི་གནས་དང་ལས་ཁུངས་རེ་རེ་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་པ་སོགས། བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ལ་སྔར་ལྷག་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེན་དང་། ད་དུང་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡༢ ཉིན་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མཐའ་སྲུང་སྤྱི་ཁྱབ་དམག་དཔུང་ཟེར་བའི་ཚོགས་འདུ་བསྡུས་ཏེ། ༼སྤྱི་ལེ་ ༨༠༠༠ མཚམས་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་དམག་རྒྱག་ཐུབ་པ། ཉིན་ ༦༠ རིང་དཀའ་སྡུག་འཐབ་འཛིང་བྱེད་ཕོད་པ།༽ཟེར་བའི་འབོད་ཚིག་འོག དུས་ཆེན་སྐབས་བདེ་འཇགས་ཁག་ལེན་དགོས་པའི་ཐད་ཚོགས་ཞུགས་དམག་དཔོན་སྟོང་ཕྲག་ལྷག་ལ་དམ་བཅའ་ཕུལ་བཅུག་སྟེ། ཧ་ལམ་དམག་འཐབ་ཀྱི་གྲ་སྒྲིག་ཨང་གསར་ལྟ་བུའི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས། བོད་མིའི་འགྲུལ་བཞུད་མཐའ་དག་ལ་དོ་དོམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད།
དེར་མ་ཟད། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་གཙོས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་མང་པོ་ཞིག་གི་ནང་། ཕྱི་རྒྱལ་བའི་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཁྱམ་པ་འགྲོ་བསྐྱོད་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། ཆབ་མདོ་ས་ཁུལ་ལྟ་བུར་མཚོན་ན་ར་འོག་མཚོ་གཅིག་པུ་ཕུད། གཞན་པའི་ས་ཁུལ་དག་ཏུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་ཕྱི་རྒྱལ་བའི་ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་འཁྱམ་པ་ཡོང་རྒྱུ་བཀག་འགོག་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ནག་ཆུ་ས་ཁུལ་གྱི་ས་ཆ་ཁག་ཅིག་ལའང་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཡོད། དེ་བཞིན། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཕྱི་ལོག་གི་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་ཅིག་ནང་དུའང་ཕྱི་རྒྱལ་བའི་ཡུལ་སྐོར་བ་ཡོང་རྒྱུ་བཀག་འགོག་བྱས་ཡོད། དེ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་སྤེལ་བཞིན་པའི་དྲག་གནོན་དམ་དྲག་ཀྱི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་རྣམས་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཤེས་རྟོགས་མི་ཡོང་བའི་ཆེད་རེད།
རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་བཙུགས་ནས་ལོ་འཁོར་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་ཟེར་བའི་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་བོད་ནང་དམ་དྲག་གི་སྲིད་ཇུས་འདྲ་མིན་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ། སྔར་ལས་ལྷག་པར་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་སོ་སོའི་ནང་བོད་མིའི་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་དང་། འགྲུལ་བསྐྱོད་རང་དབང་། འདུ་འཛོམས་རང་དབང་། ཆོས་དད་རང་དབང་། མི་རིགས་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་གྱི་རང་དབང་གིས་མཚོན་པའི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ཁེ་དབང་མཐའ་དག་བཙན་འཕྲོག་དང་བཀག་སྡོམ་བྱས་ཏེ། བོད་མིའི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཁག་བརྡལ་བཤིག་གཏོང་བཞིན་ཡོད། ཕྱོགས་གཞན་གཅིག་ནས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཀའ་བརྒྱ་བཏང་བའི་ཐོག་ནས། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ལུས་སེམས་གཉིས་ལ་མནར་གཅོད་བཏང་སྟེ། བོད་མི་ཚོར་མི་འདོད་བཞིན་དུ་དར་དམར་བསྒྲེངས་འཛུགས་དང་རྒྱ་དཔོན་ཚོའི་པར་མཆོད་བཤམས་བྱེད་འཇུག་པ་དང་། གཞུང་གི་གོ་སྒྲིག་ལྟར་མང་ཚོགས་བཙན་གྱིས་འདུ་འཛོམས་བྱེད་བཅུག་སྟེ། རྒྱ་དམར་གཞུང་ལ་བསྟོད་བསྔགས་ཀྱི་གླུ་གཞས་དང་བྲོ་གར་སོགས་འཁྲབ་སྟོན་དང་། བཙན་དྲག་གི་སྒོ་ནས་བོད་མིར་རྩྭ་ཆེའི་རི་དྭགས་དང་གཅན་གཟན་གྱི་རྒྱན་ལྤགས་ཤོམ་སྟོན་སོགས་བྱེད་བཅུག་སྟེ། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒང་བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ལ་དགའ་མོས་ཡོད་པའི་སྣང་བརྙན་དྲིལ་བསྒྲགས་ཡོང་ཐབས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།
རྒྱ་གཞུང་གིས་ཕན་ཚུན་ནང་འགལ་གྱི་དུས་སྟོན་བྱ་འགུལ་དེ་འདྲ་ཞིག་སྤེལ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་བོད་ཡོངས་ལ་བཙན་འཛུལ་དྲག་གནོན་དབང་བསྒྱུར་གྱིས་མི་སེར་སྤེལ་བའི་སྲིད་ཇུས་དེར། བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་ད་ལྟའི་བར་ཁྲིམས་མཐུན་ངོས་ལེན་མ་བྱས་པར་ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་ཟམ་མ་ཆད་པར་བྱུང་བ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་བོད་ས་ཡོངས་སུ་ས་བྱི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོ་དང་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་བྱུང་བར། འཛམ་གླིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒང་བོད་ནང་གི་དཀའ་སྡུག་གནས་སྟངས་ཐད་སྔར་ལྷག་དོ་སྣང་སླེབས་བཞིན་པའི་རྐྱེན་གྱིས། རྒྱ་གཞུང་གིས་དྲག་གནོན་དང་བཀག་སྡོམ་གྱི་སྒེར་གཅོད་ཁོ་ནར་བརྟེན་ནས་བོད་དུ་དབང་བསྒྱུར་བཞིན་པའི་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ངོ་བོ་སྦོས་གསང་བྱ་ཐབས་ཁོ་ནར་དམིགས་ཏེ། ཆབ་སྲིད་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་དུས་སྟོན་བྱ་འགུལ་དེ་རིགས་སྤེལ་ཐོག བོད་རིགས་མི་དམངས་རྣམས་དགའ་སྐྱིད་ཀྱི་འཚོ་བ་རོལ་བཞིན་པ་དང་། བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་དམར་གྱི་དབང་བསྒྱུར་ལ་དགའ་མོས་ཡོད་པའི་སྣང་བརྙན་འཁྲབ་སྟོན་བརྒྱུད་ནས། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་འཛམ་གླིང་མི་དམངས་ལ་བསླུ་བྲིད་དང་། རྒྱ་དམར་གཞུང་གི་དྲག་གནོན་དབང་བསྒྱུར་དེ་ཁྲིམས་མཐུན་ཡིན་པའི་སྣང་བརྙན་བསྐྲུན་ཐབས་བྱེད་བཞིན་ཡོད།
ཕྱི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དུས་སྟོན་བྱ་འགུལ་མགོ་ཁྲིད་ཚོགས་ཆུང་དང་རྒྱ་ནག་དབུས་དྲིལ་བསྒྲགས་སྡེ་ཁག་གཉིས་ཀྱིས་མཉམ་དུ་ཚོགས་འདུ་བསྐངས་ཏེ། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་ཀུན་ཁྱབ་རླུང་འཕྲིན་ལས་ཁུངས་དང་། རྒྱ་ནག་རྒྱལ་སྤྱིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་། རྒྱ་ནག་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་། རྒྱ་ནག་དབུས་དྲིལ་བསྒྲགས་སྡེ་ཚན་གསར་འགྱུར་ལས་ཁུངས། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དམར་ཤོག་དྲིལ་བསྒྲགས་སྡེ་ཁག་བཅས་ཀྱི་ངོས་ནས་དྲིལ་བསྒྲགས་ལས་དོན་ཐད་ཀྱི་སྙན་ཞུ་ཕུལ་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར། རྒྱ་གཞུང་དབུས་དྲིལ་བསྒྲགས་སྡེ་ཁག་གི་མགོ་གཙོ་དང་རྒྱལ་ཁབ་གསར་འགྱུར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་ཚའི་ཡུས་ཡཱིན་(崔玉英)གྱིས། ༼རྒྱལ་ནང་དང་རྒྱལ་ཕྱིར་དྲིལ་བསྒྲགས་ལས་དོན་གོ་སྒྲིག་ཐོག སྣ་འཛོམས་རང་བཞིན་ལྡན་པ། གུ་ཡངས་འཕེལ་རྒྱས་དང་འཆམ་མཐུན་བརྟན་ལྷིང་བཅས་ཀྱི་བོད་ལྗོངས་ཤིག་མཐོང་ཐུབ་པ་བྱ་དགོས།༽ ཞེས་བརྗོད་ཡོད།
རྒྱ་གཞུང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒང་དྲིལ་བསྒྲགས་ཡོང་ཐབས་བྱེད་བཞིན་པའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་སྲིད་དབང་དེ་ནི། མ་གཞི་བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་སེམས་གཏིང་ནས་ངེས་ལེན་མེད་པའི་དྲག་གནོན་དབང་བསྒྱུར་གྱི་དམར་པོའི་སྒེར་གཅོད་སྲིད་དབང་ཞིག་ཆགས་ཡོད་དེ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ལོར་རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་དུ་དྲག་པོའི་དབང་བསྒྱུར་གྱི་མགོ་བརྩམས་ཤིང་། རིམ་པས་བཙན་དབང་གི་སྒོ་ནས་བོད་གཞུང་དང་རྒྱ་དམར་གཞུང་བར་གྲོས་ཆོད་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་ཟེར་བ་བཞག་བཅུག་སྟེ། བོད་གཞུང་དེ་བོད་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་ངོ་བོར་བསྒྱུར་ཐོག རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒང་བོད་ཞི་བའི་བཅིངས་འགྲོལ་ཟེར་བ་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱས་རྗེས། གྲོས་ཆོད་ཀྱི་ནང་དོན་ཁག་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་སྟེ་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་བོད་ལ་མི་སེར་སྤེལ་བའི་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱས་པར་བརྟེན་ནས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོའི་ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་བོད་མི་མང་གིས་ཡར་ལངས་ངོ་རྒོལ་བྱུང་བ་དང་། བོད་མིའི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་རྒྱ་གར་ཏུ་བཙན་བྱོལ་ཕེབས་དགོས་བྱུང་ཡོད།
ལོ་དེའི་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༨ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་གྲ་སྒྲིག་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་ཟེར་བ་བཙུགས་ཏེ། ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ངོ་བོ་རྫུན་མ་དྲིལ་བསྒྲགས་ཡོང་ཐབས་སུ། ༧པཎ་ཆེན་རིན་པོ་མཆོག་ལ་ལྷན་ཁང་དེའི་འགན་འཛིན་གྱི་ལས་ཚབ་ཏུ་མིང་ཙམ་གྱི་བསྐོ་བཞག་ཐོག དོན་གྱིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་དྲག་དམག་གིས་དབང་བསྒྱུར་བྱས་ཏེ། བོད་ནང་དུ་ས་ཞིང་བཅོས་བསྒྱུར་དང་དགོན་སྡེ་བཅོས་བསྒྱུར་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་བོད་ས་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་མི་སེར་སྤེལ་བའི་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་མགོ་བརྩམས་ཏེ་ཡོད་ཚད་སྟངས་འཛིན་བྱས་རྗེས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༤ ལོར་རྒྱ་གཞུང་གིས་༧པཎ་ཆེན་རིན་པོ་མཆོག་ལ་༼སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ལ་ངོ་ལོག་དང་མི་དམངས་ལ་ངོ་ལོག ངོ་ལོག་ཟིང་སློང་བྱ་མཁན།༽བཅས་ཀྱི་ཉེས་མིང་འོག་དགག་རྒྱག་དང་འཇུ་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་མཐར། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༥ ལོའི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡ ཉིན་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་བའི་དམར་པོའི་སྲིད་དབང་ཡོངས་བསྒྲགས་ཐོག་བཙུགས་ཏེ། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་དབང་འཛིན་པ་སྟེ་དམར་ཤོག་དྲུང་ལ། དེ་སྔོན་བོད་དུ་དམག་དཔུང་དྲངས་ཏེ་དམར་གསོད་དྲག་གནོན་བྱེད་མཁན་གྱི་དམག་དཔོན་གཙོ་བོ་ཀྲང་ཅན་ཝུ་བསྐོ་བཞགས་བྱས་ཡོད། དེ་ནས་བཟུང་ད་ལྟའི་བར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ལ་སྔ་ཕྱིར་དམར་ཤོག་དྲུང་ཆེ་རིམ་པ་ ༡༣ ལྷག་བསྐོ་བཞག་བྱས་ཡོད་པའི་གྲས་སུ། བོད་རིགས་གཅིག་ཀྱང་བསྐོ་བཞག་བྱས་མྱངས་མེད་པ་མ་ཟད། ཁོངས་གཏོགས་ས་ཁུལ་དང་རྫོང་རིམ་པའི་གནད་དོན་གོ་གནས་ཕེལ་ཆེ་བར་ཡང་རྒྱ་རིགས་ཁོ་ན་བསྐོ་བྱས་ཡོད། དེར་མ་ཟད་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཕྱི་ལོག་གི་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་གཞན་དག་ཏུའང་། དེ་དང་གཅིག་མཚུངས་ཀྱིས་གནད་ཡོད་དཔོན་གནས་ཕལ་ཆེ་བར་རྒྱ་རིགས་ཁོ་ན་མ་གཏོགས་བོད་རིགས་བསྐོ་བཞག་བྱེད་ཀྱིན་མེད་པ་རེད།
རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ས་ཡོངས་ལ་བཙན་གནོན་དབང་བསྒྱུར་གྱི་མི་སེར་སྤེལ་བའི་སྲིད་ལག་བསྟར་བྱས་པ་ནས་ད་ལྟའི་བར། བོད་མི་སེར་སྐྱ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོའི་གསུམ་བཅུའི་ཡར་ལངས་དང་། ༡༩༨༩ ལོའི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སའི་ཡར་ལངས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོའི་ས་བྱི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོ། བོད་མིའི་ཞི་བའི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཅས་ཀྱིས་མཚོན་པའི། མང་ཚོགས་རང་བཞིན་གྱི་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་དང་། མི་སྒེར་རེ་རེའི་ངོས་ནས་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བའི་ཞི་རྒོལ་སོགས་ཟམ་མ་ཆད་པར་བྱུང་ཡོད་ལ། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་གང་སར་རྒྱ་གཞུང་གིས་དམག་མི་འབོར་ཆེན་འགྲེམས་འཇོག་གིས་དམག་ས་ལྟ་བུར་བསྒྱུར་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་བོད་ནང་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གཏོང་མཁན་བོད་མི་ ༡༤༢ བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱའི་བཙོན་འོག་ཏུ་བོད་མི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་གྲངས་ ༢༡༣༩ ལྷག་མུ་མཐུད་མནར་གཅོད་མྱོང་བཞིན་ཡོད།